Dla nas, Polaków, stanowi dramat narodowy, gdyż porusza niezwykle ważne kwestie dla naszego narodu. Krytykuje, zwraca uwagę na błędy, ukazuje wiele nadal aktualnych problemów i wad. Powinniśmy zatem, czytając „Wesele”, mieć nie tylko na względzie przeszłość i czasy, kiedy utwór był pisany czy do których nawiązuje, ale Rodzaj: dramat. Gatunek: dramat symboliczny. Czas, miejsce akcji: XX wiek, chata w Bronowicach. Geneza powstania dramatu. Inspiracją do napisania dramatu było wesele Lucjana Rydla – inteligenta, przyjaciela Wyspiańskiego – z chłopką, Jadwigą Mikołajczykówną, które odbyło się w listopadzie 1900r. w kościele Mariackim (Kraków) Premiera sztuki: 16 marca 1901r. w Krakowie. 3. Epoka: Młoda Polska. 4. Geneza: Wyspiański napisał „Wesele” zainspirowany autentycznym wydarzeniem, ślubem poety. Lucjana Rydla z chłopką, Jadwigą Mikołajczykówną. Wydarzenie to miało miejsce 20 XI 1900r. w. podkrakowskich Bronowicach, w domu malarza – Włodzimierza Tetmajera. Dramat "Wesele" autorstwa Stanisława Wyspiańskiego łączy elementy symboliczne, fantastyczne, wizyjne i rzeczywiste. Sztukę tę określa się często jako narodową, bądź społeczną ze względu na zagadnienia, które porusza. Zbliża to sztukę do dzieł epoki romantyzmu. Utwór ten często uznawany jest za dramat narodowy.Krakowa.Matura 2017 polski - było Wesele, Sienkiewicz i Milczenie [KLUCZ odpowiedzi, arkusze PDF] AKTUALIZACJA godz. 12:30 Matura 2017 to przede wszystkim sprawdzian wiedzy maturzystów.„Wesele" jako dramat symboliczny -. Powszechnie jednak dzieło odczytywano jako dramat narodowy. Wyspiański w sposób mistrzowski skonstruował wieloplanowy i wielowarstwowy utwór, wpisał w jego treść symbole, które umożliwiły mu przedstawienie wizji narodu jako zespołu ludzkiego całkowicie niezdolnego do podjęcia walki narodowowyzwoleńczej. Jednocześnie wskazał . O narodowym charakterze dramatu świadczą przede wszystkim jego tematyka i liczne nawiązania do polskiej literatury romantycznej. Zasadnicza problematyka skupia się wokół sprawy narodowej, konieczności zerwania przez z Polaków z biernością i zgodą na niewolę. Całość ma wymowę patriotyczną, choć wiele narodowych mitów zostaje tu obalonych. Tematykę narodową zapowiada autor już w didaskaliach. Opisując wnętrze izby, wskazuje na wiszące tam obrazy – „Wernyhora” i „Kościuszko pod Racławicami” – symbole pojednania, wspólnej chłopsko-szlacheckiej sprawy. Symbole, które okażą się jednak puste. Tytułowe wesele jest tylko pretekstem do dokonania oceny polskiego społeczeństwa. Wspólne spotkanie chłopów i inteligencji stało się okazją do ukazania ich wzajemnych relacji. Dokonując oceny, autor okazał się uważnym i obiektywnym obserwatorem. Zwrócił uwagę na różnice dzielące obie grupy, na wzajemną niechęć i nieufność. Winą za taki stan rzeczy obarczył przede wszystkim wyższe warstwy, które powinny dążyć do pojednania i zjednoczenia sił w walce o dobro ojczyzny. Inteligenci mają poczucie wyższości, nie traktują chłopów jak pełnoprawnych obywateli, nie dostrzegają ich potencjału i gotowości do walki. Nie bez znaczenia jest fakt, że ocena społeczeństwa dotyczy przede wszystkim stosunku poszczególnych grup do sprawy narodowej. W pamięci chłopów i szlachty nadal żywe są dawne krzywdy: wyzysk i niewola chłopów, ale też rabacja galicyjska, kiedy to chłopi podburzeni przez Austriaków powstali przeciwko swoim panom i wymordowali ich niemal tysiąc. Obecna zgoda między klasami jest pozorna i powierzchowna. Ślub inteligenta z chłopką niczego nie zmienia w ich wzajemnych relacjach, uwypukla tylko różnice światopoglądowe. Fascynacja wsią to przejaw mody, kolejna próba oderwania się młodopolskiej inteligencji od szarości własnej egzystencji. O narodowym charakterze utworu świadczą też nawiązania do dzieł romantyków i przywołanie ważnych symbolicznych postaci. Z tego względu „Wesele” określane jest również jako dramat neoromantyczny, ponieważ sięga do tematyki narodowej i podobnych środków wyrazu. Autor wprowadza elementy fantastyki, folkloru, posługuje się symbolami, tworzy nastrój niesamowitości, przedstawia wydarzenia o doniosłym dla Polaków znaczeniu. Wśród tzw. osób dramatu pojawia się Wernyhora, bohater zapożyczony ze „Snu srebrnego Salomei” Słowackiego. Stary lirnik wspomina tragiczną historię Polski i przynosi nadzieję na wyzwolenie. Z kolei Hetman przywołuje skojarzenia z Widmem z II części „Dziadów” – okrutnym panem, bezlitosnym dla swych chłopów. Za jego sprawą przywołane zostają krzywdy, jakich przez wieki doświadczali chłopi. Kończąc utwór symbolicznym chocholim tańcem, stawia się Wyspiański obok romantycznych wieszczów – staje się wizjonerem przepowiadającym przyszłe losy ojczyzny. W strukturze dramatu jego charakter narodowy najwyraźniej zaznacza się w trzecim akcie. Kończy się wówczas weselna zabawa, powoli wstaje świt, cichnie muzyka. W pełnym napięcia oczekiwaniu ważą się losy narodu. Jednak zamiast Wernyhory i Archanioła pojawia się Jasiek bez złotego rogu. Szansa zostaje zaprzepaszczona, naród pogrąża się w marazmie. Polecamy również: Wesele - plan wydarzeń 1. Czepiec prowadzi z Dziennikarzem dyskusję na temat polityki 2. Zosia i Haneczka proszą do tańca drużbów 3. Pan młody wyznaje żonie miłość 4. Poeta prawi komplementy Marynie. Więcej » Geneza Wesela W 1900 roku Stanisław Wyspiański gościł na weselu swojego bliskiego znajomego – Lucjana Rydla. Więcej » Wesele - opracowanie (czas i miejsce akcji i motywy) „Wesele” odnosi się do wielu mitów narodowych, jednym z nich jest romantyczna idea poezji jako mocy mogącej wzbudzić uśpionego ducha narodu. W Młodej Polsce taka jej funkcja okazuje się nieaktualna, gdyż poezja nabrała zupełnie nowego znaczenia. Więcej » Wesele - charakterystyka postaci Pan Młody - pierwowzór postaci: Lucjan Rydel; młody inteligent, który decyduje się na ślub z „dziewczyną z ludu”. Więcej » Wesele - problematyka „Wesele” to wielki dramat narodowy. Wyspiańskiemu udało się dokonać trafnej analizy mentalności polskiego społeczeństwa, obalić narodowe mity i postawić pytania o przyszłość ojczyzny. Więcej » Zobacz również Wesele - plan wydarzeń Więcej Geneza Wesela Więcej Wesele - opracowanie (czas i miejsce akcji i motywy) Więcej Wesele - charakterystyka postaci Więcej Wesele - problematyka Więcej Losowe zadania Głoski dźwięczne i bezdźwięczne 1 Odpowiedz Więcej Wskaż aminokwasy, które ulegają reakcji ksantoproteinowej 0 Odpowiedz Więcej Prędkość kątowa 2 Odpowiedz Więcej Moc czajnika 1 Odpowiedz Więcej Cykl rozwojowy płazińca 0 Odpowiedz Więcej Życie i twórczość Stanisława Wyspiańskiego przypadły na epokę, historycznoliteracką, którą dziś najczęściej zwykliśmy nazywać Młodą Polską lub modernizmem. W wielu opracowaniach funkcjonuje z równym powodzeniem nazwa „neoromantyzm”, która zwraca uwagę na inną cechę twórczości modernistów – zakorzenienie w twórczości romantycznej i czerpanie z niej inspiracji i pewnych wzorców twórczych. Biorąc pod uwagę powyższe informacje, należy przyjrzeć się temu, z jakiego powodu moderniści określeni zostali neoromantykami. Powodów tych jest wiele, więc dyskutowanie o Weselu Stanisława Wyspiańskiego jako o dramacie neoromantycznym powinno opierać się na odnajdywaniu w nim tendencji, które ukonstytuowały literaturę romantyczną w Polsce. Przede wszystkim jest to podobieństwo tematyczne. Głównym wątkiem Wesela jest wyzwolenie narodu polskiego spod jarzma zaborców, a szerzej – obserwowanie tendencji panujących w społeczeństwie polskim, doszukiwanie się przyczyn upadku narodowego oraz szukanie możliwych dróg wyjścia z ciężkiej sytuacji. Taką samą tematykę obejmowały najważniejsze dzieła wielkich romantyków – Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego czy Zygmunta Krasińskiego. Dziełom tym towarzyszył również podobny patos i nieraz wręcz tyrtejski nastrój. Poza podobieństwami tematycznymi, Wesele z dziełami romantyzmu łączy również dobitne podobieństwo w sposobie widzenia i konstruowania świata przedstawionego. To romantycy zaczęli wprowadzać do literatury elementy fantastyczne, spersonifikowali świat przyrody i nadali literacki kształt wszelkiego rodzaju duchom, zjawom i upiorom. Miało to za zadanie wprowadzenie odbiorcy w stan pewnego metafizycznego zaniepokojenie, co zwiększało efekt oddziaływania literackiego. Można odnieść wrażenie, że podobnym tropem poszedł Wyspiański dopuszczając w Weselu do głosu wszelkie „zjawy”, upiory, postaci legendarne czy duchy dawno nieżyjących osób. Związany z powyższą obserwacją jest również fakt, że cała epoka modernizmu zapożyczyła od romantyzmu zainteresowanie światem natury. W romantyzmie było to dostrzeżenie jej mrocznej potęgi, przytłaczającej jednostkę lub konfrontującą się z nią – w Młodej Polsce zaś raczej zainteresowanie wsią i życiem ludzi na niej żyjących, ale raczej powierzchowne i traktowane jako alternatywa dla życia miejskiego. W Weselu owa fascynacja jest wręcz zalążkiem całej fabuły: zabawa w bronowickiej wsi jest bowiem celebracją zaślubin mieszczanina i inteligenta z dziewczyną pochodzącą ze wsi. Stanisław Wyspiański w swoim dramacie podjął mnóstwo współcześnie aktualnych dla niego problemów, a jednym z nich było miejsce artysty i jego rola w społeczeństwie, zwłaszcza w skomplikowanych momentach historycznych, którego Polacy niewątpliwie doświadczali. Cała Młoda Polska przesiąknięta była filozofią gloryfikującą artystów jako jednostki wybitne, obdarzone niemal boskim darem, co niejako predestynowało je do kontrowersyjnego życia, twórczości artystycznej i przewodzenia zbiorowościom. Również i takie pojmowanie jednostek twórczych wywiedzione zostało bezpośrednio z romantyzmu. Wystarczy przypomnieć sobie Konrada z Dziadów cz. III Adama Mickiewicza, czy tytułowego Kordiana z dramatu Juliusza Słowackiego. Jak więc widać, nie ulega wątpliwości, że Wesele jest dramatem neoromantycznym. Jego neoromantyzm nie jest jednak dziełem przypadku, a wynika ze świadomej gry literackiej autora z tradycją polskiej sztuki, którą wykorzystuje do przekazania odbiorcy współczesnych treści. Wyspiański w „Weselu” charakteryzuje polskie społeczeństwo. Wykorzystuje do tego autentyczne zdarzenie. Opisuje wesele swego przyjaciela - Lucjana Rydla. Utwór powstał na przełomie wieków. Polska znajdowała się wówczas pod zaborami. Istotny był problem odzyskania niepodległości. Ukazane w dramacie wesele pod wpływem rozkazów Wernyhory ma stać się miejscem rozpoczęcia powstańczych walk. Bohaterowie przerywają zabawę i zajmują się organizacją powstania. Wernyhora każe Gospodarzowi rozesłać wici. Zadanie to powierzone zostaje Jaśkowi. Chłopi zbierają się pod kościołem. Ich bronią są kosy postawione na sztorc. Wszyscy zebrani oczekują na sygnał do rozpoczęcia powstania. Ma być przyjazd Wernyhory z Archaniołem. Nasłuchują tętentu końskich kopyt od strony krakowskiego gościńca. Zamiast zjawy na koniu przyjeżdża Jasiek. Zgubił złoty róg. Nie ma więc jak dać sygnał do rozpoczęcia walk. Zakończenie stanowi zbiorowy taniec bohaterów do gry i śpiewu Chochoła. Okazuje się, że polski naród nie dojrzał do powstania. Jego warstwy nie rozumieją się. Są często skłócone. Chłopi i inteligencja nie mogą się porozumieć. Wszyscy chcą przywrócenia Polsce wolności. Nie potrafią jednak działać wspólnie jako jeden naród. Wyspiański pokazuje stereotypy Polaków. Określa narodowe zalety i wady społeczeństwa. Próba wywołania powstania kończy się klęską. Zebrani przed bronowicką chatą bojownicy tańczą chocholi taniec. Oznacza on bierność i marazm polskiego społeczeństwa. Dramat jako wielka synteza sztuk Wyspiański twierdził, że na scenie, prócz warstwy literackiej, powinny współistnieć inne przejawy sztuki, takie jak malarstwo, muzyka czy poezja. Poruszał problemy walki narodowowyzwoleńczej, propagując w ten sposób rozwój dramatu narodowego. Symboliczna wymowa – prócz Wyspiańskiego w modernizmie tworzył ten rodzaj dramatu Stanisław Przybyszewski. W ich dramatach oprócz warstwy realnych, prawdopodobnych zdarzeń istniała także warstwa symboliczna. Tworzyła równoprawne i tak samo istotne tło utworu. Przejawy dramatu symbolicznego w „Weselu”: - akcja rozgrywa się w ciągu jednej nocy (noc listopadowa) i w jednym miejscu (bronowicka chata), - równoległe wątki: realistyczno-obyczajowy (pokazanie relacji chłopów i inteligencją) oraz fantastyczno-symboliczny (przybycie na wesele zjaw), - duża ilość symboli, wśród których wyróżniamy: widma i zjawy, przedmioty i sceny symboliczne, - występowanie elementów muzycznych (tradycyjne polskie tańce) oraz plastycznych (obrazy malarskie, kolorowe stroje ludowe), - wprowadzenie przejawów ludowości, czego przykłady obserwujemy w obrządkach weselnych (oczepin), mowie bohaterów dramatu (gwara małopolska stylizowana na podkrakowską wieś). Wyspiański nawiązał do romantyzmu kompozycją i ludowością dramatu, jak również charakterem ten artykuł?TAK NIEUdostępnij

wesele jako dramat narodowy